Na de pauze

 

 

Kris Flameng begint dit boek met de theorie over spel en spelen als het gaat om drama, toneel en theater.

 

"Spelen

Ik speel toneel

Ik speel muziek

 

Het feit dat zowel 'drama' als 'muziek' onafscheidelijk aan het werkwoord spelen gekoppeld worden, geeft aan dat beide muzische disciplines als aangenaam, leuk en prettig ervaren worden..."

Drama in de muzische vorming wordt toegelicht. Daarna gaat hij in op het muzisch leren als leerproces.

Maar het grootste deel van het boek is een doe-boek.
Om dit te bereiken geeft hij in zijn boek een massa tools aan in de vorm van concrete oefeningen en spelopdrachten. Hij noemt het een etalage vol ideeën voor iedereen die kinderen begeleidt in het onderwijs en daarbuiten.
In die etalage kan je vrij shoppen en je eigen menu samenstellen. Je kan er één activiteit uithalen, of verschillende activiteiten samenstellen naar een einddoel toe.
Als opstart vind je er opwarmers, energizers en ijsbrekers.
Daarna volgen concentratieoefeningen, oefeningen die het vertrouwen in jezelf en in de groep stimuleren en korte dramaspelletjes of -tussendoortjes.
Hierna volgen vele verschillende oefeningen, netjes opgedeeld volgens werkvorm als improvisatiespelen, vertellen, situatiespelen, rollenspelen, inspringspelen, maskerspelen, verkleedspelen, jabbertalk, poppenspelen, schimmenspelen, enzovoort.
Tot slot volgen ook nog wat ontspanningsspelen.
Kortom, een massa bruikbare oefeningen, helder uitgelegd en netjes in categorieën verdeeld.
De oefeningen worden vaak aangevuld met korte verhalen of liedjes en muziekjes die je allemaal terugvindt op de bijgeleverde CD.

Dit doe-boek is inspirerend en creatief, geschreven door een Vlaamse muziekpedagoog en -therapeut met veel ervaring op het gebied van jeugd- en kindertheater. Aantrekkelijke lay-out, tekeningen en foto's in kleur.

 

Verbeeldingskracht!

Verbeeldingskracht is belangrijker dan kennis! (Albert Einstein)

'Eh...er is vis genoeg, maar je moet hem willen zien, denk ik. Als je hem niet wilt zien, zie je hem niet. Toch? Hoewel ik ooit een vis zag terwijl ik er eigenlijk geen wou zien. Toen heb ik mijn ogen dichtgedaan en zag ik nog steeds diezelfde vis. En eh... als jullie je ogen dichtdoen, dan zullen jullie hem waarschijnlijk ook zien. Of niet?

(Fragment uit het boek 'Lodewijk, de koningspinguïn' van Dimitri Leue met illustraties van Sabien Clement)

Pinguïns op kindercarnaval (derde leerjaar)

Pesten maakt littekens!

Ooit passeerde dit bericht op mijn facebookpagina. Deze week is het week tegen pesten en daarom het ideale moment om zelf eens te doen in mijn klas.

"Een onderwijzeres in New York onderwees haar klas over de gevolgen van pesten. Ze gaf hen de volgende opdracht. Ze gaf alle kinderen in de klas een stuk papier en zei hen het te verfomfaaien, het te verkreukelen, er een prop van te maken, het op de grond te gooien en er op te stampen. Kortom er echt een puinhoop van te maken, maar het niet te verscheuren. De kinderen vonden dat wel een leuke opdracht en deden hun best het blad zo veel mogelijk te verkreukelen. Toen kregen ze de opdracht om het papier voorzichtig weer open te vouwen, zodat het niet scheurde en het weer glad te strijken. Ze liet hen zien hoe vol littekens en vuil het papier was geworden. Toen zei ze de de klas dat ze het papier moesten zeggen dat het hen speet dat ze het zo verkreukeld hadden. Maar hoe vaak ze ook zeiden dat het hen speet en hoe ze hun best ook deden om de kreukels weer uit het papier te halen, het lukte hen niet om het blad in de vorige gladde staat terug te krijgen. Ze wees haar leerlingen op alle littekens die ze achterlieten. En dat die littekens nooit meer zullen verdwijnen, hoe hard ze ook probeerden ze te repareren. Dat is wat er gebeurt als een kind een ander kind pest. Je kan zeggen dat het je spijt, je kan proberen het weer goed te maken, maar de littekens zijn er en die blijven. Mensen van 80 kunnen nu nog navertellen hoe ze op de lagere school gepest werden. De kreukels gingen er niet meer uit. De gezichten van de kinderen in de klas vertelden haar dat haar boodschap was overgekomen.
Kopieer dit bericht als je tegen pesten bent, want het is zo bepalend en het brengt veel meer schade aan dan je denkt!"

LOEMOEM LAMMOEM LAROEM LAKOEM

Thema:  gedichtendag met als thema muziek en poëzie
Muzische talen: muzisch taalgebruik + muziek
Werkvormen: klanken + improvisatie + jabbertalk
Bouwstenen: klanken (intonatie en melodie)
Algemene doelen (5de en 6de leerjaar):
Beschouwen 7.5 Ik ben nieuwsgierig voor diverse vormen van muzikale communicatie.
Creëren
12.3 Ik durf me door middel van klank en geluid uiten.
14.29 Ik kan een klankstuk ontwerpen vanuit een muzikaal gegeven.

Lesverloop:
Beschouwen



Waarover gaat het lied? In welke taal is het lied geschreven? Welk gevoel krijg je bij dit lied?

Creëren
Warming-up
1. Gedachtensprong op woorden.
Start met één woord. De kinderen associëren steeds verder op het laatstgenoemde woord. Bv. stoel-tafel; tafel-eten; eten-honger; honger-buikpijn; buikpijn-ziek; ...
2. Gedachtensprong in fantasietaal.
De kinderen doen dit nu nog een keer, maar dan in een zelf verzonnen taal. Je laat de kinderen natuurlijk wel eerst zien wat je hiermee bedoelt. Geef een voorbeeld waarbij je goed let op de mimiek zodat de kinderen zien wat voor gevoel je hebt tijdens dit verhaal.

beschouwen:
Gedicht: LOEMOEM LAMMOEM LAROEM LAKOEM

lesmateriaal gedichtendag 2013
Lees dit gedicht expressief voor.

loemoem lammoem laroem lakoem
bergamotse pergolas boestroem bastroem bestroem bostroem
arboesti arboesas
oemoem ammoem aroem akoem
postolorum postolas
akroem baroem fakroem faroem
synagobi syncopas
oeloem aloem oesdroem nosdroem
akolasi rabotas oeldroes knoeldroes boeldroes moeldroes
pastellorum crammacas
oemboem hoemboem zoemboem boemboem
castranorum castrafas

Hendrik Nicolaas Werkman Uit: Als je goed om je heen kijkt zie je dat alles gekleurd is (Querido, 1991)

Laat de kinderen spontaan reageren. Wat hebben ze gehoord? Welke beelden zagen ze erbij? Waarover zou het gedicht kunnen gaan?
Is dit volgens de kinderen nog een gedicht?
Hoewel de meeste klankgedichten nauwelijks inhoudelijke betekenis hebben, kunnen ze wel een bepaalde stemming uitdrukken. Laat enkele kinderen het gedicht boos, verdrietig, blij, ... voorlezen. Welk gevoel past het best? Hoe weet of voel je dat?

creëren:

1. De leerlingen staan tegenover elkaar en zeggen steeds na elkaar iets in jabbertaal. Ze reageren dus op elkaar, terwijl ze eigenlijk niet weten waarover het gaat. Daarom is mimiek hier belangrijk. Je vraagt één (of allemaal) van de groepjes of ze willen laten zien waar hun gesprek over ging.

2. Zingen in jabbertaal. Verdeel de klas in groepjes van drie of vier. Ieder groepje zoekt een plekje om de volgende opdracht uit te voeren:
- Zoek een bekend liedje.
- Vervang de tekst door jabbertaal.
- Oefen je liedje in.
Daarna worden alle liedjes voor de klas gezongen en wordt er door de rest van de klas geraden om welk liedje het ging. Er wordt natuurlijk pas wat gezegd wanneer het groepje helemaal klaar is met zingen.

Slot:
Je vertelt een verhaal in jabbertaal en steeds speelt één van de kinderen de tolk. Steeds als jij wat hebt verteld, vertaalt de tolk wat er is gezegd. Ieder kind komt aan bod. Zo komt er een grappig verhaal tot stand.

leerlijn als 'pluklijst'

Vorige week vrijdag mocht ik even gluren bij de buren. Hoe wordt muzische vorming in het secundair onderwijs aangepakt? Natuurlijk zijn er bij onze buren een aantal grote verschillen, denk maar aan het opsplitsen van de muzische vorming in de vakken plastische opvoeding, muziek, woord, expressie

Het secundair is mij niet helemaal onbekend daar ik zelf P.O.'er ben, maar ik was toch verrast toen ik de leerlijn van P.O. zag: de leerlijn bestaat uit één blad. Eén handig A4-formaatje!!!
Ik dacht onmiddellijk aan onze kanjers van bundels...

De leerlijn is een soort ‘pluklijst’ waaruit de leerkrachten kiezen.  De afspraak is dat ze uit elke kolom moeten kiezen.

Ik ga de uitdaging aan om de leerlijn voor muzische vorming voor het kleuter en lager ook op één, maximum twee A4-blaadjes te krijgen. Een handig en praktisch instrument waar volgende zaken zeker niet mogen ontbreken:

-          De vijf (6) domeinen
-          Beschouwen en creëren
-          De bouwstenen
-          De werkvormen
-          De lijn kleuter/eerste leerjaar – 2^de, 3^de, 4^de leerjaar – 5^de en 6^de leerjaar

Besluiten voor 2012-2013

Dit zijn de besluiten van september 2012:

 

Nut van een leerlijn

Tijdens mijn onderzoek vroeg ik mij af wat het nut is van een leerlijn. Maken we een document om in orde te zijn voor inspectie of doen we daar iets mee? Wat zijn de voor –en nadelen?
+             Het is een hulpmiddel bij het uitzetten en bewaken van de horizontale en verticale samenhang van muzische vorming.
+             We zijn niet meer zomaar in het wilde weg bezig. Er is een duidelijk doel.
+             Het belang van muzische wordt door een leerlijn onderstreept.
+             Door het oplijsten zie je waar er hiaten zijn.
-          Het is heel veel werk. We zijn bezig met doelen en papierwerk. Kunnen we onze tijd niet beter steken in de leerlingen zelf?
-          Hoe amuzisch kan het zijn: oplijsten van doelen!
-          Moet je dan elk jaar dezelfde activiteiten geven? Wat met de leefwereld van de kinderen die je dat jaar hebt? Wat met de link naar de actualiteit? En als je graag zelf iets nieuws wilt uitproberen?
-          Die doelenlijst blijft lang.
-          Iemand moet die hiaten opsporen en er iets mee doen.

Onderzoek naar leerlijnen

We hebben als school de opdracht om een leerlijn uit te werken voor muzische vorming.
Ik heb mij in deze materie verdiept en dit heb ik ontdekt:

      ·     Er zijn vijf (zes met media erbij) met leerplandoelen per muzisch domein. Het is moeilijk om daar je weg in te vinden.

·      Er bestaat een  oplijsting van die leerplandoelen en die zijn dan gerubriceerd bij de 21 algemene doelen van beschouwen en creëren. Deze oplijstingen zijn van het VVKbaO van Kris Deruysscher.  

·         Er is een school in Lovendegem (gekregen van muzocoach Sarah van die school) die van deze oplijstingen een leerlijn gemaakt hebben (voorlopig alleen nog maar voor kleuter en eerste leerjaar)

                              §  Stap 1: Ze maken een oplijsting van al hun activiteiten:
                                          o   Welke activiteit?

o   Welk(e) domein(en) komen aan bod in die activiteit?

o   Wanneer?

o   Komt beschouwen (b) en/of creëren (c) aan bod.

§  Stap 2: Deze activiteiten worden genummerd.

§  Stap 3: Deze nummers plaatsen ze in de doelenlijst 

(vanaf tweede leerjaar is deze doelenlijst nog niet op die manier verwerkt:

§  In de school werden nog extra afspraken gemaakt:

o   1 keer per week moet je zeker een doel van beschouwen en een doel van creëren aanreiken.

o   1 keer per maand moet ze iets van de vijf of zes domeinen gegeven hebben.

o   1 keer per trimester moeten ze de 21 doelen aangeboden hebben.